Πειθώ και ανάγκη (27 Σεπτ 2012)

.


Υπάρχουν δύο λέξεις στον τίτλο του άρθρου που τις έβαλα γιατί θεωρώ ότι έχουν κάτι να μας πουν αν τις αναλύσουμε σε σχέση με τη ζωή μας.
Φυσικά δεν σκέφτηκα να φτιάξω καμία πρόταση συνδέοντας τες , που να δηλώνει πως «έχω ανάγκη να πείσω για τις απόψεις μου».
Μακριά από εμένα και εσάς αυτή η αρρωστημένη επιβολή απόψεων μέσω διαφόρων εννοιών που ενώ δεν τις έχουμε αποδελτιώσει φιλοσοφικά και τις ιχνηλατούμε, θέλουμε να επιβάλουμε το λίγο της γνώσης μας ως θεμελιώδη άποψη.  Μεταξύ μας αυτό κάνει και η πλειονότητα των κλάδων της επιστημονικής κοινότητας που αναγορεύει τα ιδεολογήματα της σε Αλήθειες αδιαπραγμάτευτες.
Για κάντε μια βόλτα στις διάφορες έδρες (και αν έχετε διάθεση για γέλιο) θα ξεραθείτε σαν ρωτήσετε να σας τεκμηριώσουν τις αξιωματικές παραδοχές των πεποιθήσεων που στηρίζουν την επιστήμη τους.

Αν θα μιλούσαμε δανειζόμενοι αντιλήψεις από την νέα φυσική επιστήμη, η Πειθώ ανήκει σε κόσμους αθέατους ενώ η Ανάγκη προσδιορίζει τις αντιλήψεις που βιώνουμε μέσα από τα αισθητήρια όργανα μας.
Η Πειθώ είναι κοινωνία γνώσης που δεν έχει πάντα άμεση εφαρμογή στην ζωή μας, δηλαδή είναι άχρηστη για κάποια ηθικά μοντέλα που λειτουργούμε ως συνήθεια. Η Ανάγκη αντίθετα είναι συνδεδεμένη με τα θέλω μας, επειδή άπτεται των επιθυμιών μας που μπορούμε να τις φανταστούμε οραματικά.
Κάτσε να βάλουμε όμως παραδείγματα , γιατί θα βαρεθεί ο αναγνώστης και δικαίως θα φύγει από  τούτες τις γραμμές.

Έχω ανάγκη, θα πει ο κάγκουρας νέος, να οδηγήσω ένα φτιαγμένο γρήγορο αυτοκίνητο, ή ο κρατικοδίαιτος επιστήμονας (τρόφιμος εκπαιδευτικών ιδρυμάτων) θα θεωρήσει ανάγκη την έκδοση ενός συγγράμματος από σταχυολόγηση απόψεων για να στηρίξει την εικόνα του.
Για μένα και οι δύο περιπτώσεις ανεξάρτητα της κοινωνικής τους διαστρωμάτωσης, λειτουργούν την ανάγκη τους που έχει ένα ωφελιμιστικό διακύβευμα. Το γιατί έχουν αυτή την επιθυμία αποτελεί απόρροια του φιλοσοφικού μοντέλου που λειτουργεί τη ζωή τους.
Για να είμαστε μεταξύ μας ειλικρινείς σήμερα το πρόβλημα βρίσκεται στο ότι κάτω από το ωφελιμιστικό κέρδος είναι όλοι ίδιοι και οι λίγες εξαιρέσεις ζουν περιχαρακωμένες από τον όχλο των αμόρφωτων αλλά και των κατά σχήμα μορφωμένων λαμογιών της εξουσίας που έχουν τους ίδιους στόχους ατομικής ευζωίας. Οι στόχοι τους είναι κάτω από ένα κοινό παρονομαστή που λέει να αρπάξω, να φάω να περνάω εγώ καλά και η Ελλάδα (δηλαδή η κοινωνία) ποτέ δεν πεθαίνει.

Ας αφήσουμε όμως αυτά τα τραγικά -πραγματικά- παραδείγματα και ας πάμε σε ανθρώπους που διατύπωσαν θεωρίες και σκέψεις μέσα από τη ζωή τους που δεν εμπίπτουν σε λογικές όπως αυτές των πανεπιστημιακών που είναι τα "πνευματικά" τσιράκια της εξουσίας. Είχαν λοιπόν μια έντονη παρόρμηση αυτοί οι άνθρωποι να ανακαλύψουν κάτι νέο, που δεν κάλυπτε τις ζωτικές τους ανάγκες σε κοινωνικό επίπεδο. Πολλές φορές οι θέσεις και οι ανακαλύψεις τους στάθηκαν εμπόδιο για την ζωή που είχαν σε ένα σύστημα που δεν τις αποδεχόταν. Ας ψάξει ο καθένας να βρει στοιχεία για τους ανθρώπους που λειτούργησαν έτσι διατυπώνοντας σκέψεις με στόχο να πείσουν πρώτα τον εαυτό τους και στη συνέχεια όσους είχαν την τύχη να κοινωνήσουν μαζί τους. Όλα έτοιμα δεν γίνεται μια και η Πειθώ αν δεν έχει απέναντι της κεραίες πρόσληψης μέσα από ενδιαφέρον δεν υφίσταται.

Η Πειθώ θα έλεγα, έχει μια στενότερη σχέση με τον κόσμο των ιδεών που είναι και μαθηματικά ελέγξιμος, ενώ η ανάγκη έχει μεγαλύτερη επαφή με την ζωή που λειτουργούμε κάτω από το φιλοσοφικό υπόβαθρο που ισχύει.

Η αρμονική σχέση της Πειθούς με την Ανάγκη, παράγουν πάντα ένα μοντέλο που είναι μετρήσιμο και καθορίζει την ποιότητα του πολιτισμού που διάγουμε.
Για παράδειγμα θα αναφέρω πως αν πιστεύουμε πως ο Άνθρωπος είναι φτιαγμένος για να επιβάλει την πνευματική και υλική ισχύ του στη φύση, τότε είναι συνεπές να έχουμε βία και άνισο-κατανομή πόρων υλικών και πνευματικών στη γη μεταξύ κοινωνιών. Στην περίπτωση δηλαδή αυτή η «Πειθώ» ανήκει στην εφαρμοσμένη κατηγορία των Πολιτικών, οικονομικών, εκπαιδευτικών και Θρησκευτικών προσωπικοτήτων που πίσω από την λειτουργία της, στοχεύουν στην ικανοποίηση της ατομικής τους ανάγκης για διατήρηση μιας εξουσίας -οπωσδήποτε- πάνω στους ανθρώπους.
Αν όμως η Πειθώ έχει ως αντικείμενο έρευνας ένα διαφορετικό πνευματικό μοντέλο, τότε και η ποιότητα των αναγκών που απορρέουν από αυτήν είναι διαφορετική.

Για να το κάνουμε πιο κατανοητό ας αναφέρουμε την εκδοχή που θέλει να μετεξελίσσεται το μοντέλο της κοινωνίας μας επαναφέροντας θεωρίες των Προσωκρατικών φιλοσόφων σε αποδεικτική μορφή στο παρόν μας.
Μιλώ για τις νέες αντιλήψεις που απαντούν μέσα από πειράματα στο τι είναι αυτό που βλέπουμε γύρω μας και το ονομάζουμε Κόσμο. Αν δεν το έχουμε πλησιάσει ως γνώση, καλό είναι να το κάνουμε γιατί θα βρεθούμε ανενημέρωτοι και τούτο ζορίζει.
Τότε λοιπόν (συνεχίζοντας το παράδειγμα) η νέα οπτική της επιστήμης που θα προσφέρει μέσω της τεχνολογίας τα θετικά της δημιουργήματα στην καθημερινότητα, θα έχει άλλες βάσεις αξιών που δεν θα λειτουργούν το χρήμα ως ανταλλακτικό μέσο με ιδιότητες κέρδους.
Δεν μιλάμε για τις οικονομικές θεωρίες που αντιμάχονται την ποιοτική διανομή του πλούτου μέσω του ιδεολογήματος της υπεραξίας, αλλά για την ανυπαρξία της υπεραξίας στην ζωή μας. Πιο καθαρά να εξηγήσω ότι δεν μιλάμε για το ψευτοδίλημμα αντιπαλότητας του Κομουνιστικού κόσμου σε σχέση με τον Καπιταλιστικό.
Μια βόμβα που διαλύει ότι οικοδόμημα έχουμε φτιάξει μέχρι σήμερα αποτελεί η γνώση που έχει δημιουργηθεί και έχει την τάση να επανασυνθέσει ένα διαφορετικό πολιτισμό. Βέβαια αρκεί η διάλυση να μην συνοδευτεί από καταστροφική μανία της ανθρωπότητας, μια και δεν είναι τόσο απλό να καταρρέουν οι υποστάσεις των θεωριών που παράγουν ωφελιμιστικά συμφέροντα.
Κάποια στιγμή θα επανέλθω για να εξηγήσω τις απέλπιδες προσπάθειες που κάνουν τα άτομα της επιστημονικής κοινότητας να συνθέσουν τα διεστώτα μέσω των υφιστάμενων ωφελιμιστικών αξιών σε θρησκείες και πολιτικές, θεωρώντας ότι έτσι θα μειώσουν τους τριγμούς αυτής της εξέλιξης και σαφώς το αίμα που θα κυλήσει για να φτάσουμε σε σταθερή κοινωνία νέων αντιλήψεων.

Αν δεν βαρέθηκε ο αναγνώστης ακόμα θα του πω ότι είναι ήρωας, μια και εξ ανάγκης για να υπάρξουν μόνο λίγες σελίδες στο άρθρο αναφέρονται νοήματα που χρήζουν πολυγραφότατης ανάλυσης ώστε να λειτουργήσει η Πειθώ.

Ας το κάνουμε όμως το θέμα προσέγγισης της Πειθούς και της Ανάγκης πιο οικείο με την καθημερινότητα μας, κρατώντας ως δεδομένο παρατήρησης ότι βρισκόμαστε σε υπηρεσία ενός πολιτισμού που λειτουργεί την ξεχωριστότητα και τον ωφελιμισμό.
Δεν υπάρχει άνθρωπος μεταξύ μας που δεν έχει έστω μια φορά ανταλλάξει επιχειρήματα για να «πείσει» καθώς λέμε τον σύντροφο του ή τον φίλο του για το δίκιο της δικής του αντίληψης.
Βέβαια εισπράττει ακριβώς το ίδιο, δηλαδή μια διαφορετική αντίληψη που και αυτή με την σειρά της ευελπιστεί να τον πείσει.

Τι γίνεται εδώ; Έχουμε δύο σωστές σκέψεις ή δύο ανόητες;
Θα απαντούσα ότι έχουμε δυο απλά ανθρώπινες σκέψεις που στερούνται της εποπτείας των θέσεων τους. Δηλαδή δεν αναγνωρίζουν το φιλοσοφικό μοντέλο που υπηρετούν στοχεύοντας στην δική τους ωφελιμότητα.
Ας πούμε πως δεν είναι δυνατόν να είναι πάντα Νόμος το δίκιο του εργάτη, γιατί δεν έχουμε αποδελτιώσει τι σημαίνει Νόμος και σαφώς το τι είναι εργάτης.
Αν θέλουμε να είμαστε ακόμη πιο σωστοί, θα πρέπει να εξετάσουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες κάθε νόημα παίρνει και την πιθανή εκδοχή ερμηνείας του.
Άλλο δηλαδή ο εργάτης κατά την τεχνολογική επανάσταση της επιστήμης τον 19ο αιώνα, και διαφορετικό σήμερα μέσα από την συμμετοχή του στον κοινωνικό καπιταλισμό του χρηματιστηρίου πριν λίγα χρόνια.

Ας γυρίσουμε όμως στις προσωπικές μας σχέσεις και ας αναλογιστούμε ότι αφού δεν έχουμε μια αντιπαράθεση αξιοποιώντας την Πειθώ σε αξίες και φιλοσοφικές έννοιες, πως θα πάρουμε απόφαση για παράδειγμα αν το παιδί μας πρόκειται να πάει στο τάδε ή το δείνα σχολείο; Μιλώ για αντιρρήσεις που έχουν μέσα τους την διαφορετική εκπαιδευτική κατεύθυνση σε ένα παιδί και καλούνται να επιλέξουν οι γονείς.

Έχουμε οι άνθρωποι δηλαδή μέσα μας μια κυριαρχία της ανάγκης των ιδιωτικών μας θέλω, και χρησιμοποιούμε την πειθώ ως συμπληρωματικό στοιχείο για να λειτουργήσουμε αυτιστικά την ικανοποίηση μας.

Η πειθώ δεν φοβάται την αντίρρηση, μια που οφείλει να την αξιοποιεί ως πρώτη λειτουργία σε κάθε σκέψη. Αν δεν εξετάσω την αστάθεια της άποψης μου πως θα την επικαλεστώ ως θέση; Η ανάγκη όμως δεν καταλαβαίνει από τέτοια πράγματα γιατί προτάσσει το «θέλω» και είναι ικανή να χρησιμοποιήσει τα πάντα για να πετύχει.
Άλλωστε το λέμε: «Ανάγκα και θεοί πείθονται»

Όλα αυτά βέβαια στα πλαίσια του σημερινού πολιτισμού που διάγουμε και πιστεύουμε στο ρητό «Ο θάνατος σου η ζωή μου».
Αν προχωρήσουμε πιο πέρα όλα θα αλλάξουν και ίσως τότε να έχουμε μια καλύτερη συνύπαρξη οι άνθρωποι μεταξύ μας.

Κλείνοντας αυτό το μικρό σχολιασμό για τις θεμελιώδης έννοιες της Πειθούς και της Ανάγκης, θα έλεγα ότι το κατά «που» θα «κοιτάξουμε» για να δώσουμε φιλοσοφικό κίνητρο συνεχίζοντας τη ζωή, δεν είναι τόσο της απολύτου επιλογής μας.
Η εξέλιξη μέσα από την παραγωγή θνησιγενών ιδεών έχει την δική της Τίση που αυτό σημαίνει πως παράγει δυσκολίες και θάνατο στα μοντέλα που παράγουν ύβρη, ώστε να τα εξαναγκάσει να στραφούν σε διαφορετική εξελικτική πορεία.
Ας θυμηθούμε την περίοδο της Γης πριν από 500 και κάτι εκατομμύρια χρόνια κατά την Κάμβριο εποχή, που παρατηρήθηκε μια τεράστια ανάπτυξη οργανισμών που όμως δεν συνέχισαν τα περισσότερα την εξελικτική τους πορεία μέχρι σήμερα.
Ο λόγος ήταν πως διάλεξαν ως μοντέλο ύπαρξης να εξελιχθούν κάτω από κριτήρια που δεν επιβίωσαν στις αλλαγές που ήρθαν. Κάτι ανάλογο υφίσταται και στον δικό μας πολιτισμό που ο τρόπος επιβίωσης του κρίνεται από την σφαίρα των ιδεών που θα επιλέξει για να παράγει μέσα από αυτές συνύπαρξη και εξέλιξη του είδους.

Όποια συμπεριφορά δεν περιέχει την φιλοσοφία της Ενότητας χωρίς αντιλήψεις ατομικού κέρδους που διαταράσσουν την ισορροπία της ενέργειας σε αυτό τον πλανήτη και γιατί όχι (και) στο Σύμπαν, είναι καταδικασμένη να σβήσει ως αντίληψη.
Ας πάψουμε να είμαστε αχόρταγες ακρίδες που πολλαπλασιάζονται δυσανάλογα με την αντίθετη ανάγκη της φύσης να παράγει φυτά που σαφώς τις τρέφουν.
Ας αναζητήσουμε φιλοσοφικά μονοπάτια να τρέξει η Πειθώ μας για να κάνουμε διαφορετικά ποιοτικές τις ανάγκες μας.

Τώρα θα μου πει ο αναγνώστης που άντεξε μέχρι εδώ:
- Καλά τα λες, αλλά δεν θα με χάλαγε και αν μου έπεφτε το λαχείο!

Δίκιο έχει βέβαια, αλλά το θέμα είναι μέχρι που φτάνει η αντίληψη της λαμβανόμενης ωφέλειας … γιατί και η Αντουανέτα δεν ήξερε γιατί ο λαός δυσανασχετούσε και πρότεινε να τους δώσουν από αυτό που είχε ως δική της καθημερινή αλήθεια … δηλαδή το παντεσπάνι.
Θα του έλεγα λοιπόν ότι ούτε ψύλλος στον κόρφο του αν του έδινα τα κέρδη από το λαχείο στο χέρι και τον άφηνα ανάμεσα σε αφρίζοντες ωφελιμιστικά ιδιοτελείς συμπολίτες του...
Άντε να αφήσουν τον λεβέντη τον Άκη τον Τσοχατζόπουλο να πάει για σουβλάκι στο Μοναστηράκι και να κυκλοφορήσει ανάμεσα σε διαδηλωτές που αφρίζουν χωρίς να έχουν καθαρό στο κεφάλι τους το φιλοσοφικό μοντέλο που θέλουν να βάλουν απέναντι σε αυτό που αντιστρατεύονται....
Στην ουσία οι περισσότεροι από αυτούς που φωνάζουν, τα κλεμμένα χρήματα θέλουν για τον εαυτό τους, αλλά δεν τολμούν να το πουν και φωνάζουν για την αναδιανομή του πλούτου σε ένα στρεβλό φιλοσοφικό οικοδόμημα που παράγει μόνο αντιθέσεις και εκμετάλλευση.

Το: «Εμείς να είμαστε καλά κι ας ψοφήσουν χίλια αρνιά» δεν παίζει, γιατί έχει μέσα του την νομοτέλεια που λέει πως δεν γίνεται τούτο να συμβαίνει συνέχεια.
Για όσες περιόδους έγινε, απλώς μεταφερόταν η απόδοση της Τίσης στις επόμενες γενιές και τώρα αρχίζει η νέα πληρωμή μέσω της Νέμεσης που δεν νοιάζεται για το δίκαιο και το άδικο κάτω από κρίσεις οίκτου σε ανθρώπινο ωφελιμιστικό επίπεδο.

Κάτι άλλο λοιπόν θα πρέπει να κάνουμε την Πειθώ μέσω της γνώσης μας στοχεύοντας προς μια διαφορετική θέαση των Αναγκών μας.
Τι λέτε θα τα καταφέρουμε;



Υ.Γ
Η φωτογραφία εικονίζει εύρημα της θεάς Νέμεσις στην Ρουμανία
Σχετικός σύνδεσμος : http://www.onair24.gr/news/category/2/content/2027

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου